رساله نوین

📜 معرفی کتاب نفیس “رساله نوین”

**نویسنده:** حضرت علّامه آیت‌الله حاج سیّد محمّد حسین حسینی طهرانی (قدّس الله نفسه الزکیّه)
**موضوع:** تبیین ضرورت و لزوم تقویم قمری در نظام اسلامی، تفسیر آیات مربوط به ماه‌ها و نقد تاریخ شمسی.
**ژانر:** فقهی، تفسیری، تاریخی، کلامی و اجتماعی

—

### 📖 درباره کتاب
**”رسالۀ نوین”** اثری روشنگر از علامه طهرانی (ره) است که به یکی از ارکان اساسی حیات دینی و اجتماعی مسلمانان، یعنی **بناء اسلام بر سال و ماه قمری**، اختصاص دارد. این کتاب با استناد به آیات قرآن، روایات و مبانی تاریخی، اثبات می‌کند که تقویم قمری امری **ضروری و غیر قابل تغییر** در شریعت اسلام است و مبنای زمان‌بندی تکالیف دینی است.

—

### 🔹 محورهای کلیدی و مباحث تفصیلی کتاب:

این اثر ارزشمند، دفاعیه‌ای جامع در برابر تلاش‌ها برای تغییر ساختار زمانی اسلام است و موضوعات مهمی را در ابعاد تفسیری، فقهی و تاریخی مطرح می‌کند:

* **مبانی قرآنی و روایی:** ارائه **آیات صریح** در لزوم استفاده از **تاریخ قمری** برای تعیین اوقات عبادات.
* **وحدت اسلامی در تاریخ:** تأکید بر اینکه **اتحاد در تاریخ** (قمری) موجب اتحاد در فرهنگ رسول‌الله (ص) است، و اختلاف در آن منشأ تفرقه و تشتت خواهد بود.
* **تفکیک دین از سیاست:** بررسی چرایی **مطابقت عبادات با ماه‌های قمری** (مسائل دینی) و **اجتماعیات با ماه‌های شمسی** (مسائل دنیوی)، و نقد تبدیل این دو به یکدیگر که آن را **تفکیک دین از سیاست** می‌داند.
* **نقد تبدیل تاریخ:** اثبات **عدم مشروعیت تبدیل ماه‌های قمری به شمسی** و تحلیل این اقدام به عنوان **توطئه دشمنان اسلام** برای ایجاد تفرقه و غلبه بر مسلمین.
* **ریشه‌های تاریخی و غفلت:** بررسی اینکه تغییر تاریخ قمری به شمسی، مساوی با **نسخ اسلام و برقراری متد غرب و غرب‌گرایی** است. اشاره به اینکه نام شش ماه باستانی، نام شش فرشته در آیین زرتشت است.
* **مبنای زمان‌بندی اسلامی:** تبیین اینکه **مبنای ساعت در اسلام بر غروب آفتاب** است و نه نیمه‌شب.
* **توطئه استعماری:** افشای **تبدیل سال‌های هجری به شاهنشاهی** به عنوان مرحله نهایی توطئه استعمار در تغییر هویت زمانی مسلمانان.
* **فطرت و منافع:** ذکر **فواید سال قمری** برای تطابق با **فطرت** و بیان **ضررهای سال شمسی**.
* **نقد عید نوروز:** بررسی عدم ترغیب اسلام به **عید نوروز** و بدعت شمردن آن.

این کتاب سندی محکم برای فهم اهمیت زمان‌بندی شرعی در اسلام است و برای هر فرد مسلمان و پژوهشگری که دغدغه حفظ مبانی اصیل اسلامی را دارد، ضروری است.

برشی از کتاب :

• گفتار بیرونى درباره نسیئ و تبدیل سال قمرى به شمسى

•  و قبل از فخر رازى، أبُو ریحان بیرونى² در چند جاى كتاب مشهور خود: «الآثَارُ الْبَاقِیةُ عَنِ الْقُرُونِ الْخَالِیةِ» از كیفیت نسى‌ء و تأخیر اعراب در شهور؛ و اصل تأسیس تاریخ اسلامى و اسامى ماهها بحث كرده است. در یك جا پس از آنكه نام ماههاى دوازده‌گانه عرب را بدین طریق ذكر كرده است:

• مى‌گوید: اعراب در زمان جاهلیت نام ماهها را به همانگونه كه اهل اسلام استعمال مى‌كنند، استعمال مى‌كردند، و حجّ آنان در فصول چهارگانه دور مى‌زد، سپس خواستند تا حجّشان را در زمانى انجام دهند كه متاع و بضاعت تجارى آنان از پوست‌هاى دبّاغى شده، و انواع چرم‌ها، و میوه‌ها به دست آید، و نیز سایر أمتعه آنان حاضر باشد، و این زمان پیوسته بر حالت ثابتى باقى باشد، كه خرم‌ترین زمان‌ها و پر نعمت‌ترین اوقات بوده باشد.

  •  روى این اساس عمل كبیسه گیرى را از یهودیان كه در مجاورت ایشان سكونت داشتند، نزدیك دویست سال قبل از هجرت آموختند. و همانند یهودیان مشغول كبیسه كردن شدند، بدین ترتیب كه مقدار زیادیى كه ما بین سالهاى قمرى آنان، و ما بین سال شمسى بود، چون به یك ماه مى‌رسید، آن یك ماه را به ماههاى خود ملحق نمودند. و بعد از این متولى این كار قَلامِس¹ بودند كه پس از انقضاء حجّ مى‌ایستادند و خطبه مى‌خواندند در موسم حج، و ماه را به تأخیر مى‌انداختند بدین‌معنى كه ماه بعدى را به نام آن ماه مى‌خواندند.