نگرشی بر مقاله بسط و قبض تئوریک شریعت

📚 معرفی کتاب «نگرشی بر مقاله بسط و قبض»

**نویسنده:** حضرت علّامه آیت‌الله حاج سیّد محمّد حسین حسینی طهرانی (قدّس‌الله‌نفسه الزکیّه)
**موضوع:** نقد دیدگاه‌های مدرن در خصوص شریعت، دفاع از حجیت قرآن و ابدیت حقایق دینی
**ژانر:** کلام، فلسفه دین، تحلیل انتقادی

—

### 📖 درباره کتاب
کتاب **« نگرشی بر مقاله بسط و قبض »** پاسخی روشنگرانه از سوی **علامه آیت‌الله حسینی طهرانی** به یکی از بحث‌برانگیزترین مباحث نظری در حوزه دین‌شناسی معاصر، یعنی «مقاله بسط و قبض تئوریک شریعت» عبدالکریم سروش، است.

—

### 🔹 محتوای کتاب: دفاع از بنیادهای دین
علامه طهرانی در این اثر، با دقتی علمی و استناداتی مستحکم، **ده اشکال مهم** وارد بر مبانی مقاله مذکور را به تفصیل مورد بررسی قرار داده‌اند. محور اصلی این کتاب، دفاع عالمانه و مستدل از اصول تزلزل‌ناپذیر اعتقادی است:

* **حجیت و ابدیت قرآن:** دفاع از جاودانگی و اعتبار مطلق کلام الهی.
* **پایداری مقدسات:** پاسخ به ایراداتی که متوجه تمام حقایق و مقدسات عالم دین وارد شده است.

این کتاب برای پژوهشگرانی که به دنبال **تحلیل انتقادی و کلامی قوی** در دفاع از اصول دین در برابر رویکردهای نوظهور هستند، منبعی حیاتی محسوب می‌شود.

—

### ✨ نتیجه‌گیری
«نگرشی بر مقاله بسط و قبظ » نشان‌دهنده عمق بصیرت فکری نویسنده در مواجهه با چالش‌های فکری معاصر است و راهکاری برای حفظ پایه‌های یقین در مباحث نظری دین ارائه می‌دهد.

برشی از کتاب :

• أصالت و ابدیت دین إلهى و محدودیت فهم بشرى

•   اشكال اوّل آنست كه: نویسنده با آنكه در مواضع متعدّد میگوید: شریعت همچون طبیعت، ثابت و لا یتغیر است و آنچه تغییر میپذیرد فهم آدمى است از آن دو، و این تغیر فهم هم بنا بر ضرورت محیط و پیدایش علوم و كسر و انكسار معلومات قبلى و پدیده‌هاى فعلى، امریست اجتناب ناپذیر؛ معذلك در مقام تشریح و بیان چنین نتیجه میدهد كه: مجموعه دانش آدمى در هر عصر ـ از فهم دانشهاى تازه پدید و اكتشافات و علوم نو خاسته و فلسفه‌هاى عصرى ـ باید میزان و معیار او در شناخت قرآن و سنّت پیامبر قرار گیرد. و آنچه را كه فقه و فقیهان و تفسیر و مفسّران و حدیث و محدّثان میفهمیدند و استنباط مینمودند و مبناى كار خود قرار میدادند باید به متد امروزه در آید و با سبك و اسلوب دنیا پسندانه و مكاتب و مدارسى كه در امروز حاصل و نتیجه علوم و تحقیقات خود را ارائه میدهند تطبیق نماید.

•  و حاصل مطلب آنكه: یك عالم و یك مفسّر و یك فقیه هیچگاه نباید بر أمر تعبّدى تكیه زند، و در علم و تفسیر و فتواى خود مراعات احتمال مراحل عالیه و منازل سامیه‌اى را كه خود بدان دست نیافته است بنماید، و قرآن و سنّت و اسلام را بر محور تعبّدیات بگذارد! هر چه علم روز بدان تكیه زد، بایدهمان را محلّ تكیه و اعتماد دانست؛ و پویائى فقه و علم در همین است و بس